niedziela, 8 września 2019

450 LAT

8 września przypada 450 rocznica śmierci Mikołaj Reja. Mikołaj Rej (1505-1569) to ważna postać renesansu i polskiej reformacji. Nauki pobierał w Skalbmierzu i Lwowie. Przez rok kształcił się także na Uniwersytecie Jagiellońskim. Nade wszystko był samoukiem obeznanym z pismami europejskich twórców renesansowych. 

Prawdopodobnie na dworze Mikołaja Sieniawskiego Rej zapoznał się z nurtem reformacji szwajcarskiej – kalwinizmem i stał się jedną z „ikon" polskiego kalwinizmu. Bywał na kalwińskich synodach, w swoich majątkach zakładał zbory i szkoły wyznaniowe.

Rej używał języka polskiego jako podstawowego i samodzielnego języka literackiego, co doprowadziło do dynamicznego rozwoju polszczyzny w XVI wieku. Poza działalnością religijną i literacką był aktywnym działaczem politycznym, zaangażowanym w sprawy państwa. W ramach tzw. ruchu egzekucyjnego – stronnictwa średniej szlachty, dążył do reformy państwa polskiego i rozwoju silnej Rzeczpospolitej.

W dorobku biblijno-teologicznym Mikołaja Reja znalazły się takie dzieła jak: wydany w 1546 roku „Psałterz Dawidów”, przekład prozą z łaciny, „Postilla Pańska” (tom kazań, który ukazał się w 1557) i „Apokalypsis, to jest Dziwna sprawa skrytych tajemnic Pańskich” (wydana w 1565 i zawierająca rozważania religijne i komentarze do Biblii).

niedziela, 1 września 2019

1 WRZEŚNIA

Dzień 1 września przywołuje dwa tragiczne wydarzenia. Pierwsze z nich to wybuch II wojny światowej. Minęło 80 lat od tamtych dramatycznych wydarzeń. W koszmarze wojny zginęło, według szacunków, nawet 85 mln ludzi, gównie cywilów. Polska straciła ponad 17% swoich obywateli (około 6 milionów osób), ponad 93% ofiar wśród Polaków stanowiła ludność cywilna. Holokaust pochłonął ¾ populacji zamieszkujących w Europie Żydów. W moim mieście (Gostyninie) ofiary II wojny szacuje się na ponad 4500 osób, ponad 70% z nich to miejscowi Żydzi. Drugie wydarzenie miało miejsce w Biesłanie. 15 lat temu w zamachu terrorystycznym, w mieście położonym u gór Kaukazu, w Osetii Północnej, zginęły 334 osoby, w tym 186 dzieci.

Pamiętajmy!