NADDNIESTRZE

W najnowszym numerze czasopisma „Geografia w szkole” (nr 2/2020) można przeczytać tekst o „państwie”, którego nie ma na mapie świata, czyli o Naddniestrzańskiej Republice Mołdawskiej. Choć nie znajdziemy jej w żadnych opracowaniach kartograficznych, to jednak istnieje! Ma swoją stolicę w Tyraspolu, flagę i herb, czy też własną – nigdzie nie wymienialną – walutę (rubel naddniestrzański). Terytorium tego tworu politycznego rozciąga się pomiędzy Ukrainą i Mołdawią, wzdłuż rzeki Dniestr (najmniejsza szerokość tego „kraju” to zaledwie 6 km, a największa – 38 km). Zasadniczo Naddniestrze pozostaje częścią Republiki Mołdawii i jest traktowane na arenie międzynarodowej jako jej region autonomiczny, jednak w rzeczywistości władze mołdawskiego państwa nie mają żadnej, nawet najmniejszej, kontroli na tą niezależną republiką.

Naddniestrzańska Republika Mołdawii zaczęła swój byt w 1990 roku. Kiedy, w czerwcu 1990 roku, Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka wystąpiła z ZSRR (Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich) spotkało się to z brakiem akceptacji mieszkańców Naddniestrza deklarujących pozostanie w, jeszcze istniejącym wtedy, Związku Radzieckim. Z czasem, w drodze referendum, ludność opowiedziała się za stworzeniem niezawisłego państwa. I tak, w grudniu 1990 roku, Naddniestrze ogłosiło pełną niepodległość. Władze Kiszyniowa (stolicy Mołdawii) podjęły zbrojną interwencję, by przywrócić integralność kraju, ale nie była ona skuteczna – głownie z uwagi na interwencję 14 Armii Radzieckiej (później Rosyjskiej) i paramilitarnych oddziałów kozackich przybyłych z Rosji.

Naddniestrze zamieszkują głownie Rosjanie, Ukraińcy i Mołdawianie. Stąd językami urzędowymi są rosyjski, ukraiński i mołdawski. Ciekawostką jest, że w przeciwieństwie do Mołdawii do zapisu języka mołdawskiego używa się cyrlicy, a nie alfabetu łacińskiego. 90% mieszkańców jest wyznania prawosławnego, a najważniejszym sakralnym budynkiem jest, zbudowany w latach 1998-2000, Sobór Narodzenia Pańskiego.

Sobór Narodzenia Pańskiego

 Stabilność gospodarczą i polityczną Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej zapewnia rosyjska pomoc gospodarza i wojska rosyjskie. Największym w Naddniestrzu podmiotem gospodarczym jest, założony przez byłych funkcjonariuszy KGB, holding Sheriff. Kontroluje on większość dochodowych gałęzi lokalnej gospodarki, m.in. znaczną część handlu, telekomunikację i branżę tekstylną. Pod nazwą Sheriff Tyraspol funkcjonuje znany klub piłkarski z siedzibą w Tyraspolu – regularny uczestnik europejskich pucharów, w tym fazy grupowej Ligi Europy.

Mieszkańcy Naddniestrza mają najczęściej dwa lub trzy paszporty jednocześnie – rosyjski, mołdawski i ukraiński. Dzięki nim mogą przekroczyć granicę i podróżować, bo dokumenty „państwa”, w którym mieszkają, nie są uznawane nigdzie na świecie.

Waluta Naddniestrza - rubel naddniestrzański

Naddniestrze jest jedynym tworem politycznym na świecie gdzie, zarówno flagę, jak i herb zdobią komunistyczne symbole – sierp i młot z emblematem pięcioramiennej gwiazdy. Dodatkowo przy oficjalnych uroczystościach wywieszana jest flaga Rosji. W naddniestrzańskiej stolicy – Tyraspolu – stoi, wykuty z czerwonego marmuru, pomnik „wiecznie żywego” wodza rewolucji – Włodzimierza Lenina. Mniejsze pomniki Lenina można też znaleźć w innych miastach i wioskach Naddniestrza. Obecność różnych symboli nawiązujących do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich to widoczny element w Naddniestrzu.